e-İrsaliye Nedir? Başvurusu Nasıl Yapılır?

Genel Hukuk ve Vergi 3dk
Genel Hukuk ve Vergi

Bu yazımızda e-İrsaliye’nin ne olduğunu ve e-İrsaliye’ye nasıl başvurabileceğinizi tüm adımlarıyla anlattık.

e-İrsaliye Nedir?

e-İrsaliye, standartları ve veri formatı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) düzenlediği bir e-belgedir. Dijital dönüşüm sayesinde elektronik ortamda da düzenlenebilen e-İrsaliye, matbu olarak düzenlenen sevk irsaliyesi ile de aynı özellik ve yasal statüye sahiptir.
İrsaliye belgesinin elektronik ortamda düzenlenebilmesiyle belgenin hazırlanışı, iletilmesi, saklanması ve ibrazı daha kolay hale getirilmiştir.

e-İrsaliye’nin Kağıt İrsaliye’den Farkı Nedir?

e-İrsaliye, kağıt irsaliye ile tamamen aynı hukuki özelliklere sahiptir ve kağıt irsaliye yerine geçer. Elektronik irsaliyenin sorgulanabilmesi için üzerinde karekod ya da barkod bulunması gerekir.

Geriye Dönük e-İrsaliye Kesilir mi?

İşletmeler, bazı ekstrem şartlarda geriye dönük yani geçmiş tarihlere yönelik e-İrsaliye kesnme ihtiyacında olabilirler. Fakat GİB’in olağandışı şartlar için yayınladığı genelgeler ve koşullar söz konusu değilse, geriye dönük e-İrsaliye kesmek mümkün değildir.

e-İrsaliye’nin Avantajları Nelerdir?

  • e-İrsaliye’nin ticari hayata getirmiş olduğu birçok çözüm mevcuttur. Bu fırsatlar şu şekilde sıralanabilir:
  • Teslimat sırasında oluşması muhtemel olan hatalı ürün, kabul, iade, değişim gibi hataların dijital platformlar sayesinde daha güvenilir ve hızlı biçimde takip edilmesini sağlar.
  • Yalnızca araç plakası ve sürücü kimliği bilgileri ile mal, alıcı firma ve diğer bilgilere hızlıca erişilmesine olanak tanır.
  • Dijital depolama çözümleri, taşıma verilerinizi 10 yıl boyunca güvenle saklar.
  • Hızlıca düzenlenip kontrolleri sağlanır hazır olduğu anda alıcıya ulaştırılır.
  • Baskı, arşivleme, depolama ve sevkiyat gibi fiziksel ortamda düzenlenen faturaların maliyetlerini ortadan kaldırır.
  • Kağıt kullanımını azaltarak işletmenizin çevre dostu olmasını sağlar.

e-İrsaliye Zorunlu Mu?

e-İrsaliye, e-Fatura sistemini kullanan şirketlere 1 Temmuz 2020 itibarıyla zorunlu hale getirildi. e-Fatura sistemine kayıtlı olmayan diğer şahıs ve sermaye şirketleri, kullandıkları sevk irsaliyesini malı teslim alan tarafa dijital ortam üzerinden düzenleyip göndermek istiyorlarsa, gönüllülük esasına dayalı olarak, istedikleri bir tarihte bu sisteme dahil olabilirler.
Eğer gönderici ya da alıcıdan biri e-İrsaliye kullanıcısı değilse, aralarında e-İrsaliye gönderimi yapılamaz. Bu durumda e-Arşiv Fatura veya sevk irsaliyesi ile irsaliye gönderilir.
e-İrsaliye’nin gönderilebilmesi için öncelikle e-Fatura’nın düzenlenip gönderilmesi gerekir. e-Fatura gönderilmezse, e-İrsaliye de gönderilemez.
Burada dikkat edilmesi gereken husus; e-İrsaliye’nin sevk irsaliyesi yerine kullanılabileceğidir. Taşıma irsaliyesi, araç, rotasyon ve şoför bilgilerini de içerdiği için kağıt olarak düzenlenmeye ve nakliye aracında bulundurulmaya devam etmektedir. Taşıma irsaliyesinin bulunmaması halinde cezai işlem söz konusu olabilir. Yol denetimleri esnasında, kontrol memurları, sevk irsaliyesine dair sorgulamalarını ise, kullandıkları sistem üzerinden kolayca gerçekleştirebilirler.

e-İrsaliye Geçiş Zorunluluğu 2024

GİB’in 2023 yılı için son düzenlemesine göre, e-İrsaliye zorunluluğu kapsamında, 2022 ve sonraki hesap dönemlerine ait brüt satış hasılatı 10 milyon TL olan tüm mükellefler, e-İrsaliyeye geçmek zorunda kılındı.
Zorunluluk kapsamındaki işletmelerin 1 Temmuz 2023 tarihine kadar e-İrsaliye sistemine geçiş yapmaları gerekiyordu.
2024 yılı için geçiş bilgileri henüz GİB tarafından açıklanmadı. Yasal düzenleme kesinleştiğinde, bilgileri sizinle paylaşacağız.

e-İrsaliye Başvurusu Nasıl Yapılır?

e-İrsaliye’nin yukarıda belirttiğimiz faydalarından yararlanabilmek için e-Fatura kullanıcısı olmanız gerekir.
e-Fatura uygulamasını kullandığınız sistemi, e-İrsaliye uygulamasını kullanmak için de kullanmalısınız.

e-İrsaliye Başvuru Yöntemleri Nelerdir?

e-İrsaliye sistemine geçiş için birçok farklı yöntem vardır. Bu yöntemler şu şekildedir.

1. e-İrsaliye GİB Portal Yöntemi ile Başvuru

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından sunulan e-İrsaliye GİB Portal yöntemini tercih ediyorsanız;

  • https://portal.efatura.gov.tr/efatura/egiris.jsp internet adresine gitmeli,
  • Yukarıdaki adreste yer alan “araçlar” menüsünden “Kullanıcı bilgileri” alanına giriş yapmalısınız.
    Ardından “e-İrsaliye kullanmak istiyorum” butonuna tıklayarak e-İrsaliye sistemini kullanmaya başlayabilirsiniz.
    GİB Portal kullanıcısıysanız yukarıdaki aşamaları geçtikten ve uygulamaya dahil olduktan sonra GİB’na başvuruyla ilgi herhangi bir bildirimde bulunmanıza gerek yoktur.
    e-İrsaliye uygulamasından ayrılmak isterseniz Gelir İdaresi Başkanlığı’na dilekçe vermek zorundasınız.

2. e-İrsaliye Özel Entegratör Yöntemi ile Geçiş

e-Faturalarınızı özel entegratör kullanarak düzenliyorsanız e-İrsaliye uygulamasına dahil olmak için de özel entegratör sistemini kullanmalısınız. Seçeceğiniz özel entegratörün GİB’dan e-İrsaliye Özel Entegratörlük izni almış olması gerekir.
Özel entegratörler aracılığıyla e-İrsaliye sistemine geçmeniz halinde Gelir İdaresi Başkanlığı’na herhangi bir bildirimde bulunmanız gerekmez. e-İrsaliye için kullanacağınız hesap, özel entegratörünüz tarafından elektronik ortamda tanımlanacaktır.

3. e-İrsaliye Entegrasyon (Doğrudan Entegrasyon) Yöntemi ile Geçiş

Bu yöntem e-Fatura sistemini entegrasyon yöntemi ile kullanan mükellefler için uygundur. Doğrudan entegrasyon yöntemi ile geçiş yapmak isterseniz aşağıdaki adımları izlemelisiniz:

  • GİB’e hitaben bir dilekçe ve ekinde test tanım formu ile başvuruda bulunmalısınız.
  • Gönderilen belgeler kağıt ortamında GİB’e ulaştıktan sonra e-İrsaliye testlerini başarıyla geçerseniz e-İrsaliye kullanmanıza izin verilir.
  • Test tanım formunda yer alan IP numaraları ile canlı ortamda kullanılan IP numaralarının farklı olmasına dikkat etmeniz gerektiğini de hatırlatalım.

e-İrsaliye uygulamasına hemen geçiş yapmanız için en uygun ürün ve çözümler Mikro Yazılım’da!